Dar proroctwa i cechy prawdziwego proroka na podstawie Biblii
Nie jest łatwo dokonać rozpoznania proroka. Istnieją jednak kryteria oceny ich prawdziwości, ale te kryteria rozróżniania trzeba stosować razem. Nie wystarczy jedno z nich, aby powiedzieć, że dany prorok jest prawdziwy. W ostatnich latach prorocy masowo pojawiają się na całym świecie. W Polsce znana bardziej jest Maria Divine Mercy (Maria Bożego Miłosierdzia). Jej przepowiednie i modlitwy można znaleźć na stronie tutaj. Warto dodać, że owa wizjonerka była ateistką i nie prezentowała zbyt bogobojnego życia.
Cechy prawdziwego proroka
- Na pewno będzie mówił w imieniu Boga Trójjedynego, a nie w imieniu obcego bóstwa czy demona; stąd fałszywym jest prorok, który zamiast tak mówi Bóg/ Jezus/ Duch Święty ..." wprowadza swą wypowiedź lub podsumowuje np. słowami Tak mówi Baal/ Lucyfer ..." (tj. imię bożków, demonów, diabła); lub mówi we własnym imieniu.
- Mówi na chwałę Boga i dla wskazania ludziom zbawiennej drogi Bożej, nawrócenia lub postępowania w dobrym; stąd najmniejsze przekleństwo, bluźnierstwo czy obraza Boga demaskuje fałszywego proroka, podobnie pochlebstwo dla grzesznika lub pochwała czynów grzesznych i zachęta do popełniania zła.
- Nie szuka własnych korzyści materialnych czy uznania, ale gotów jest narazić się na odrzucenie, prześladowanie czy nawet na śmierć, byle pozostać wiernym głoszonemu słowu Bożemu, podczas gdy fałszywy prorok będzie głosił pochlebstwa tym, od których spodziewa się uznania, wyróżnienia, dowartościowania lub innych korzyści, a nieprzychylnych sobie będzie łajał słowem jakoby od Boga pochodzącym, wbrew faktycznej sytuacji moralnej (świętości czy grzeszności) adresatów słowa.
- Zazwyczaj najpierw głosi wezwanie do nawrócenia, do powrotu do Boga i do porzucenia grzechu, zła, błędnych dróg, złudnej pewności siebie, a dopiero po nawróceniu obiecuje Boże błogosławieństwo. Jeśli głosi proroctwo pomyślne, zapowiadające tylko dobrobyt i błogosławieństwo, to będzie uznany za prawdziwego dopiero wtedy, gdy faktycznie spełni się wyrocznia (porównaj wyżej o fałszywych prorokach głoszących tylko pochlebstwo).
- Dba o wierność Bożemu objawieniu i poleceniu, a nie wykorzystuje głoszonego proroctwa np. dla przeprowadzenia skutecznej reformy, planów politycznych, dla realizacji jakiś idei czy dla skuteczniejszego działania o innym charakterze, które nie pochodzi z Bożego nakazu, czy objawienia, ale idą tylko po linii dążeń pseudoproroka.
- Może doświadczać pewnych stanów ekstatycznych, poruszenia, ,,namaszczenia" odczuwanego np. w formie drżenia ciała, doświadczenia mocy Bożej (por. ,,spoczęła na mnie ręka Pana" Ez 3,22...), wewnętrznego żaru, gorąca, upadku na ziemię, uniesienia z inspiracji Ducha, płaczu lub szczególnej radości (por. np. Dn 4,16; 8,27; 10,9n; Jr 20,9; Ez 3,23; 8,3; 11,5; 24,15-27: dziwne zachowanie proroka jest znakiem dla ludu; Dz 9,4; 2 Kor 12,1-7; Ap 1,17...) jest to jednak doświadczenie subiektywne, które nie może służyć za jedyne kryterium rozeznania prawdziwości, a jedynie jako dopełniające. Zresztą wspomniane przeżycia najczęściej budzą wątpliwości u obserwatorów i podejrzenie o brak równowagi psychicznej, co może być zgodne ze stanem rzeczy, niemniej działanie Ducha Bożego na proroka w świetle Pisma św. może się też przejawiać w takich formach ekstatycznych i wystąpienie podobnych zjawisk nie jest jeszcze argumentem za nieautentycznością proroka, szczególnie gdy w ogóle jest osobą zrównoważoną o zdrowej osobowości. Podobne w przejawach zewnętrznych mogą być jednak inspiracje demoniczne czy przejawy opętania, szczególnie gdy dochodzi do wyraźnych dziwactw czy wynaturzeń lub w wypadku osób, których życie daleko odbiega od Ewangelii.
- Charakteryzuje się świętym życiem, wysokim poziomem moralnym, chociaż w pewnych przypadkach, Bóg może posłużyć się też grzesznikiem. Również to kryterium samo w sobie nie jest wystarczające, bo również fałszywi prorocy mogą się starać żyć dobrze. Z pewnością fałszywym jest prorok żyjący niemoralnie, który proroctwem usprawiedliwia swe postępowanie i innych nakłania do podobnych zachowań podstępem zdobywając zwolenników.
- Demaskuje nawet ukryte zło i grzech w zaskakujący sposób (z objawienia Bożego), odsłania rzeczy ukryte zagrażające czyjemuś zbawieniu, osądza i odsłania tajniki serca, aby sprowadzić człowieka lub grupę ludzi na drogę nawrócenia. Niewątpliwie rozmowa z Panem Jezusem z Samarytanką (J 4) jest pewnym wzorcem określonej działalności prorockiej.
- Charakteryzuje się słowem pełnym mocy i siły przekonania, np. przez Zachariasza porównane jest do ognia lub młota (Jr 23,29: por. 20,9). Najczęściej prawdziwe proroctwo przejawia niezwykłą skuteczność w nawróceniu ludzi na drogi Boże (warunkowaną jednak wolnością człowieka i jego otwartością lub zatwardziałością). Fałszywe proroctwo nie buduje, nie wnosi do serca człowieka nowej siły do życia wg Bożego planu, ale co najwyżej oskarża go, nie wzbudzając nadziei zbawienia lecz gorycz, rezygnację i rozpacz. Moc prawdziwego proroctwa nie opiera się na podstępie i sile zwodzenia i manipulacji ludźmi, jak to czynią guru czy przywódcy sekt.
- Głosi słowo Boże odważnie (choć nie brak takich, którzy zmagają się ze sobą i nie chcą przyjąć powołania, np. Jonasz), bez względu na konsekwencje jest bezkompromisowy wobec słowa Bożego, przekazuje je takim, jakie otrzymał, bez prób złagodzenia, zniekształcenia słowa próbę dostosowania go poziomu grzeszników i słabych (od których ,,jak zdawałoby się" nie można tyle wymagać?!). Fałszywy prorok zdradza się przez konformizm i pobłażającą wyrozumiałość.
- Nieraz Bóg może zlecić prorokowi uwierzytelnienie swej posługi jakimiś znakami, również cudownymi, dziełami mocy. Odróżnić je należy od fałszywych znaków i cudów szatańskich, które przynoszą złe owoce. Fałszywy prorok cudotwórca demaskuje się przez złe intencje, chciwość na zysk (dziś różni pseudoprorocy, pseudouzdrowiciele i wróżbici), podstęp w celu zyskania zwolenników. Cudotwórcza działalność prawdziwego proroka ma na celu dobro człowieka, jego zbawienie, a nie doraźne tylko korzyści. Te cuda są znakami nadchodzącego królestwa Bożego, które niesie: pokój, uzdrowienie, uwolnienie, radość, łaskę nawrócenia i doświadczenie bliskości Boga. Te owoce są ważnymi kryteriami rozeznania.
- Prorok może miewać wizje i sny prorocze.
Biblia zachęca nas, abyśmy badali duchy. Każda profetyczna manifestacja musi spełnić biblijne warunki dotyczące prawdziwości proroka. Ważna jest znajomość Biblii. W obecnych czasach wielkiej kulminacji działalności ruchów spirytystycznych, okultystycznych i Nev Age wiele osób może dać się zwieść nie znając Pisma Świętego i uważając kogoś za: reinkarnację Jezusa, anioła światłości, inkarnacje istoty pozaziemskiej itp.