Biblijny Adam w pismach Sumerów
Literatura mezopotamska ma początki w Sumerze. Sumer był kolebką naszej cywilizacji. Wśród pism Sumerów są utwory o stworzeniu świata, o pierwszym człowieku, o długowieczności patriarchów i o potopie.
Nie licząc pewnych zniekształceń, sumeryjskie tradycje pokrywają się w istotnych punktach z Księgą Rodzaju. Intrygującym utworem jest ,,Epos o Adapie" (odpowiednik biblijnego Adama). Jego fragmenty znaleziono w bibliotece Asurbanipala w Niniwie, a najdłuższy tekst zachował się w Egipcie na tabliczce klinowej z II tysiąclecia p.n.e. Epos ten, podobnie jak ,,Epos o Gilgameszu", opowiada o nieudanych poszukiwaniach nieśmiertelności.
Bóg Ea stworzył Adapę, który był sługą w jego świątyni. Jakiś czas potem bóg Anu wezwał go do nieba. Adapa przyjął podarowaną mu przez Anu szatę i olej, ale odrzucił chleb i wodę, gdyż tak poradził mu Ea, któremu Adapa służył jako kapłan na ziemi. Przez to utracił szansę na życie wieczne. Zwiedzenie, którego autorem był Ea, mogło być niezamierzone, ale jego skutki przywodzą na myśl radę diabła, by Adam zjadł z drzewa poznania. Podobieństw między dwoma historiami jest dużo. Na przykład Adapa przyjął szatę od boga Anu, zaś Adam otrzymał ubranie ze skóry od Boga, gdy utracił chwałę Bożą. Adam nie przeszedł próby związanej z pokarmem i utracił szansę na nieśmiertelność, podobnie jak Adapa, który nie przyjął chleba i wody życia. Anu zapowiedział Adapie: ,,Nie będziesz żył", nakazując, aby opuścił niebo i spędził resztę życia na ziemi, tak jak Bóg kazał Adamowi opuścić ogród Eden: ,,Wrócisz do ziemi, z której zostałeś wzięty; bo prochem jesteś i w proch się obrócisz".
W Eposie o Adapie wspomniane są dwie istoty niebiańskie pilnujące wejścia do nieba (Damuzi i Giszida), a w Księdze Rodzaju czytamy o cherubinach pilnujących wejścia do ogrodu Bożego. Nie przypadkiem Asyryjczycy określali słowem karibi (podobnego do biblijnego "cherubi") rzeźby stróżów przy bramach miast, ukazujących ich tak samo jak Egipcjanie - ze skrzydłami.
Imię Adapa występuje czasem w literaturze babilońskiej ze słowem apkallu, czyli ,,mądry" (od sumeryjskiego słowa abgal, które oznaczało nadzwyczajną mądrość).
Czy mieszkańcy Mezpotamii zapożyczyli tę historię od potomków Hebera, czy Hebrajczycy od nich? Prawdopodobnie obie historie powstały na kanwie wydarzeń historycznych, które ze względu na swój kaliber przetrwały w pamięci wielu kultur, podobnie jak potop.