Apokalipsa
Termin ,,apokalipsa" z greckiego apokalypsis, ,,objawienie" - odnosił się pierwotnie do gatunku literackiego obejmującego swoim zasięgiem tajemnicze objawienia udzielane bądź objaśniane przed nadnaturalne postacie jak anioły. Literatura apokaliptyczna podejmuje tematy eschatologicznem w tym także Sądu Ostatecznego żywych i umarłych. Ponieważ w pismach apokaliptycznych często jest mowa o kosmicznym katataliźmie, termin ,,apokalipsa" zaczęto z czasem używać także w znaczeniu totalnej katastrofy.
Pierwszym pismem, które nazwano oficjalnie apokalipsą, jest Apokalipsa św Jana, zwana częściej Objawieniem św. Jana, która zawierała opisy plag, wojen oraz zapowiedzi aktów przemocy i zniszczenia. Chociaż w tym wypadku mamy do czynienia z dziełem chrześcijańskim, gatunek jako taki jest znacznie starszy - pierwsze dzieła żydowskiej literatury apokaliptycznej pojawiają się już w III w. p. n. e. Najdawniejszymi pismami apokaliptycznymi były zapewne apokalipsy zaratrustiańskie.
Wczesne apokalipsy żydowskie można z grubsza podzielić na dwie grupy. Pierwszą z nich tworzą apokalipsy historyczne. Utwory te, z których najbardziej znana jest Księga Daniela (jedyna apokalipsa żydowska włączona do kanonu Pisma Świętego), były rozbudowanymi proroctwami głoszonymi w formie alegorycznych wizji (Objawienie św. Jana także należy do tej tradycji). Drugą grupę tworzą opisy podróży w zaświaty, opisujące wstępowanie w coraz wyższe rejony nieba oraz przedstawiające kulminacyjną wizję tronu Boga.
Większość koncepcji apokaliptycznych ma związek z nowotestamentową ideą milenium, oczekiwanego okresu tysiąca lat, podczas, których Szatan zostanie spętany i nie będzie mógł szerzyć zła na ziemi. Nastanie milenium jest głównym tematem rozważań wielu chrześcijan, przy czym podstawowe pytanie dotyczy tego, czy milenium będzie wynikiem nagłego aktu Boga w niedalekiej przyszłości, czy też wyłoni się ono stopniowo, w miarę jak społeczeństwo będzie stawać się coraz bardziej chrześcijańskie, czy też w ogóle nie zaistnieje jako realny okres w historii.
Prognozy mające na celu wyznaczenie daty apokaliptycznego końca świata mają pewną istotną cechę wspólną: wszystkie okazywały się błędne. Prorocy wystawiali się na pośmiewisko, media zaś traktowały kolejne przepowiednie końca świata jako rodzaj niepoważnych ciekawostek.
Oczekiwanie apokaliptyczne występują wprawdzie w każdej epoce i kulturze, jednak nabrały one wyjątkowego znaczenia w życiu religijnym Amerykanów, zwłaszcza od momentu zapoczątkowania ruchu zwanego milleryzmem w latach trzydziestych XIX w. Niespełnienie się przepowiedni Williama Millera, według którego koniec świata miał nastąpić w latach czterdziestych XIX w., doprowadziło do powstania Ruchu Badaczy Pisma Świętego, skupionego wokół przepowiedni Charlesa Taze'a Russella. Stowarzyszenie to przekształciło się później w organizację pod nazwą Świadkowie Jehowy. Wraz z odrodzeniem się ewangelizmu w XX w. pojawiło się tysiące książek zapowiadających koniec tego świata.