Zaratrustyzm
Zaratrustyzm jest religią niezwykle płodną, która wywarła nieproporcjonalnie duży wpływ, w stosunku do liczby swoich wyznawców, na doktryny innych religii. Została założona w starożytnej Persji (Iran) około 1000 r. przed Chr. (według niektórych źródeł znacznie wcześniej) przez proroka Zaratustrę i była oficjalną religią tego kraju aż do czasu, gdy został on podbity przez muzułmanów.
Najbardziej znaną cechą religii Zaratustry jest dualizm dobra i zła. Bóg światła i górnego świata Ormuzd, czyli Ahura Mazda (,,Mądry Pan"), oraz jego aniołowie uwikłani są w kosmiczną walkę bogiem ciemności i władcą dolnego świata Angra Mainju zwanym Arymanem (,,Złym Duchem") i jego demonami. W odróżnieniu od chrześcijaństwa, w którym wynik wojny między Bogiem a Diabłem został już z góry postanowiony, w zaratrustyzmie walka dobra ze złem jest mniej więcej wyrównana. Wzywa się w nim jednak poszczególnych ludzi do opowiedzenia się po stronie sił światła, jako że ostatecznie zostaną oni osądzeni w zależności od liczby dobrych i złych uczynków, jakich dokonali za życia.
W kwestii życia po śmierci zaratustryzm naucza, że po śmierci dusza przez trzy dni przebywa w pobliżu głowy zmarłego. Wszystkie dobre i złe uczynki zostają zapisane w czymś w rodzaju księgi rachunkowej; złe czyny po stronie "winien", dobre po stronie "ma". Następnie dusza wyrusza w drogę na sąd, przechodząc przez Most Czinwat (,,Most Księgowego") Jeśli bilans wypadnie niekorzystnie, grzesznik spada z mostu piekła. Piekło jest ponurym miejscem mąk, w którym potępieńcy żywią się jedynie najpodlejszą strawą. Jeśli rachunek jest równy, dusza trafia do Miswan Gatu (,,Miejsca Zmieszanych"), krainy przejściowej, w której dusze nie są szczęśliwe, ani smutne i w której przebywają aż do ostatecznego czasu apokalipsy.
Po ostatecznej bitwie dobra ze złem nastąpi Sąd Ostateczny, podczas którego każdy zostanie poddany próbie ognia (przejścia przez rzekę płynnego metalu); dobrym ludziom ogień wypali jedynie grzechy, złych zaś pochłonie. Tak więc dręczone dotąd w piekle dusze potępionych zostaną całkowicie unicestwione. Tymczasem dusze błogosławionych połączą się ze swoimi zmartwychwstałymi ciałami, które Ahura Mazda uczyni zarówno nieśmiertelnymi, jak wiecznie młodymi.