Golem fascynująca legenda żydowska o potworze z gliny
Golem to legendarna postać w żydowskim folklorze, często przedstawiana jako sztuczny humanoid wykonany z gliny, ziemi lub pyłu. Według legendy ta istota została powołana do życia dzięki serii rytuałów magicznych. Początki golema sięgają rabina Yehudy Loewa, znanego również jako Maharal z Pragi.
Rabin ten jest postacią historyczną. Uczony urodził się w Poznaniu, a potwora z gliny stworzył po to, aby ten chronił Żydów, których chrześcijanie oskarżali o okultyzm. Golem miał ich bronić przed prześladowaniami. Rabinowi dzięki pewnym materiałom oraz magii udało się stworzyć humanoida wykonanego z gliny. Modłami ożywił potwora z gliny i wypisał mu na czole słowo "Emet" (po hebrajsku znaczy to słowo prawda).
Po usunięciu pierwszej litery zostawał "met", a to zaklęcie odbierało życie golemowi. W języku hebrajskim to słowo oznacza śmierć. Golem według legendy spełniał rozkazy, tylko swojego stwórcy, który powołał go do życia. Nie miał on w ogóle własnej woli. Był niczym robot, który spełniał rozkazy.
Słowo golem występuje w Piśmie Świętym. Miał je wypowiedzieć podobno sam Adam. Znajduje się ono w Księdze Psalmów. Legenda związana z golemem wzbudza zarówno strach jak i podziw. Imię golem początkowo tłumaczono jako zarodek, czy embion. W średniowieczu golem porównywany był z greckim pojęciem bezkształtnej materii. Jego stworzenie porównywano do aktu stworzenia świata, ale związanego z starożytnym traktatem żydowskim Sefer Jecira.
Golem powstał ze zmieszania wody, gliny, ognia i tchnienia w XVI wieku w Pradze. Co ciekawe w XVII stuleciu niemieccy hebraiści wspominali o tym, że polscy Żydzi, tworzą sobie potężnych pomocników utworzonych z gliny. Według tych zapisków jeden z rabinów, który powołał do życia golema doznał przy tym poważnych obrażeń. Pechowcem był Eliasz, zwany Baal-Szem. Rabin Eliasz ben Jehuda żył w latach 1514 r. - 1583 r. w Chełmie. Jego historię spisał jeden z jego potomków. Napisał on tam, że rabin ożywił kolosa z gliny, ale przeraził się, kiedy zobaczył, że potwór zaczął osiągać duże rozmiary. Bojąc się konsekwencji postanowił go zniszczyć.
Mieszkańcy lokalnych społeczności dziwili się, że rabin dniami i nocami spędza czas na swoim strychu. Jeden z jego pomocników wyjawił jednak jego sekret i opowiedział im o tym, co dzięki czarom stworzył Eliasz. Opowiedział im, że rabin zażyczył sobie, aby dostarczyć mu dużo gliny i wiele wiader wody. Po czym zamknął się i pozatykał nawet dziurki w zamkach.
Pewnego dnia Eliasz opuścił próg swojego domu, a mieszkańcy byli zdumieni, ponieważ za nim szła potężna postać wykonana z gliny. Część ludzi uznało rabina za Stwórcę. Ludzie cieszyli się, że golem pomoże im przy ciężkich pracach, jednak musieli się bardzo rozczarować, ponieważ golem nie był zbyt bystry.
Eliasz poprosił go, aby przyniósł wodę do domu. Golem przyniósł wiadro wody, ale ją rozlał, czym spowodował zniszczenie podłogi. Następnie golem miał narąbać drewna. Długo nie wracał z lasu. Rabin zaniepokoił się i poszedł szukać swojego pomocnika. Gdy przybył na miejsce zobaczył całe stosy powalonych drzew siekierą. Rabin usunął z czoła potwora pergamin ze słowem "emet" i wtedy olbrzym utracił swoją postać.
Historia golema nie kończy się na tych legendach. W 1945 r. jeden z mieszkańców Pragi w Bolonii tak opowiadał o tej postaci: Golem nie zniknął i nawet podczas wojny wychodził z ukrycia, aby chronić synagogę. Kiedy Niemcy zajęli Pragę, postanowili zburzyć bardzo starą synagogę Altneuschul. Już się do tego zabierali. gdy nagle w ciszy synagogi usłyszeli kroki olbrzyma chodzącego po dachu. W świetle padającym z okna ujrzeli na podłodze cień gigantycznej dłoni. Przerażeni Niemcy porzucili narzędzia i uciekli w popłochu. W czasie II wojny światowej wielu Żydów opowiadało sobie legendę o golemie. Podobno został on gdzieś ukryty. Żydzi przekazywali sobie z pokolenia na pokolenie zaklęcie, które miało go przywrócić do życia.
Być może to zaklęcie brzmiało abrakadabra, które po aramejsku znaczy "on stworzył jak powiedział".
Rola twórcy w kontrolowaniu golema jest kluczowym aspektem tej legendy. W niektórych wersjach golem jest całkowicie posłuszny swojemu stwórcy i wykonuje jego polecenia bez pytania. W innych wersjach golem wymyka się spod kontroli i wpada w szał, powodując szkody i zniszczenie.
Materiały i rytuały użyte do stworzenia golema różnią się w różnych wersjach legendy. Niektóre legendy wspominają o użyciu gliny lub ziemi do uformowania ciała golema, podczas, gdy inne wspominają o użyciu innych materiałów, takich jak drewno, czy metal.
Zasady działania golema możemy porównać do dokonań współczesnych cybernetyków i robotyków, którzy przez programy powołali do życia sztuczną inteligencję.
Autor: Siódemka
Źródła:
1/ Biblia. Największe tajemnice wydanie specjalne nr 7/2019
2/ Marc-Alain Ouaknin Tajemnice kabały
3/. Co to jest Golem? Wprowadzenie do stworzenia z folkloru .... z pl.religiousopinions.com
4/Czy nieśmiertelny golem, symbol czesko-żydowskiej kultury .... z twojahistoria.pl
Jeśli chcesz możesz wesprzeć naszą stronę poprzez zakup symbolicznej kawy.
Za każde wsparcie serdecznie dziękujemy. Zbieramy na rozwój strony. https://buycoffee.to/archiwum-tajemnic
Zapraszamy do kontaktu przez messenger. Przesyłania nam ciekawych artykułów, pdfów itp.
Bardzo proszę o udostępnianie artykułów z tej strony. Algorytm Google już mocno uciął zasięgi. Dziękuje.